Aydın’ın popüler turizm merkezlerinden Kuşadası, son günlerde yürek burkan bir çevre sorunuyla gündemde. Kıyı şeridinde son bir hafta içinde üç deniz kaplumbağasının cansız bedenine rastlanması, bölgedeki deniz canlılarının yaşam alanlarına yönelik tehditleri bir kez daha gözler önüne serdi.
Kuşadası Kıyılarında Artan Deniz Kaplumbağası Ölümleri Endişe Veriyor
Ekosistemi Koruma ve Doğa Sevenler Derneği (EKODOSD) tarafından yapılan açıklamalar, Kuşadası’nın doğal güzelliklerinin yanı sıra karşı karşıya olduğu çevresel sorunlara dikkat çekiyor. Son yedi gün içinde kıyıya vuran veya denizden çıkarılan üç deniz kaplumbağasının ölümü, bölge halkı ve çevre gönüllüleri arasında büyük üzüntüye neden oldu. Bu trajik olaylar, deniz ekosistemindeki hassasiyeti ve korunması gereken canlıların karşılaştığı zorlukları vurguluyor.
Ölü Bulunan Kaplumbağaların Türleri ve İlk Bulgular
Yapılan ilk incelemelere göre, hayatını kaybeden kaplumbağalardan biri Yeşil Deniz Kaplumbağası (Chelonia mydas) iken, diğer ikisi ise nesli tehlike altındaki Caretta caretta türüne aitti. Kıyıya vuran iki bireyin yanı sıra, bir kaplumbağa Kuşadası Sahil Güvenlik Komutanlığı ekipleri tarafından denizden alınarak karaya çıkarıldı. Yapılan ön otopside, kaplumbağaların bedenlerinde herhangi bir darp izi veya belirgin yaralanmaya rastlanmadığı belirtildi. Bu durum, ölümlerin daha çok çevresel faktörlerden kaynaklandığı ihtimalini güçlendiriyor.
Hedef Dışı Avlanma ve Boğulma İhtimali
EKODOSD Başkanı Bahattin Sürücü, elde edilen bulgular ışığında, ölümlerin başlıca sebebinin büyük balıkçı teknelerinin kullandığı ağlara ‘hedef dışı av’ olarak takılma olduğunu belirtti. Sürücü, “Bu canlıların büyük teknelerin ağlarına takılarak nefes almak için su yüzeyine çıkamamaları sonucu boğuldukları düşünülüyor” dedi. Bu durum, balıkçılık faaliyetlerinin deniz canlıları üzerindeki olumsuz etkilerini ve denetimlerin önemini bir kez daha ortaya koyuyor.
Deniz Kaplumbağalarının Karşılaştığı Diğer Tehditler
Bahattin Sürücü, Kuşadası ve çevresindeki deniz kaplumbağalarının ölüm nedenlerinin sadece hedef dışı avlanma ile sınırlı olmadığını vurguladı. Trol ve gırgır gibi endüstriyel balıkçılık yöntemlerinde kullanılan devasa ağlar, deniz kaplumbağaları için ölümcül birer tuzak oluşturuyor. Bunun yanı sıra, denize atılan plastik ve naylon atıkların deniz anası sanılarak yutulması da ciddi sindirim sorunlarına ve ölümlere yol açabiliyor.
Süratli teknelerin neden olduğu çarpışmalar da bu hassas canlıların yaşamını tehdit eden bir diğer önemli faktör. Sürücü, deniz ekosisteminin korunması için herkesin üzerine düşen sorumluluğu yerine getirmesi gerektiğini belirterek, “Denizler bu nadir canlıların yaşam alanlarıdır. Özellikle denizcilikle uğraşanların ve tatilcilerin bu konuda çok daha duyarlı olmaları gerekiyor. Kıyılarımıza çöp atmamalı, süratli teknelerle deniz kaplumbağalarına zarar vermemeliyiz” çağrısında bulundu.
Bilimsel Çalışmalar ve Popülasyon Geleceği İçin Kaygı Veren Durum
Hayatını kaybeden üç deniz kaplumbağasından alınan ölçü, doku ve keratin örnekleri, DNA analizi yapılmak üzere Adnan Menderes Üniversitesi (ADÜ) Fen Edebiyat Fakültesi Biyoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Oğuz Türkozan’a gönderildi. Yapılan incelemelerde, ölen Caretta carettalardan birinin dişi olduğu, Sahil Güvenlik ekiplerince denizden çıkarılan diğer Caretta caretta’nın ise 122 cm boyunda yetişkin bir erkek olduğu tespit edildi.
Prof. Dr. Oğuz Türkozan, özellikle erkek Caretta caretta’nın kaybının, popülasyonun geleceği açısından büyük bir endişe kaynağı olduğunu belirtti. Türkozan, “Çiftleşme dönemlerinde erkek bireylerin genetik çeşitliliği artırmadaki rolü büyüktür. Deniz kaplumbağalarının cinsel olgunluğa ulaşması 25-30 yıl sürer. İklim değişikliği nedeniyle gelecekte dişi ağırlıklı popülasyonlar beklendiği bir dönemde, Kuşadası’nda ölen bu erkek bireyin kaybı, popülasyonun devamlılığı açısından kritik öneme sahiptir” ifadelerini kullandı. Bu durum, deniz kaplumbağalarının korunması için acil ve etkili önlemlerin alınması gerektiğini bir kez daha ortaya koyuyor.
